Iphoyisa elineminyaka engu-40 lisenkingeni ngokudlwengula isiboshwa sesifazane esiteshini samaphoyisa.
Iphoyisa elineminyaka engu-40 ubudala, uSiyabonga Morris Mbane, livele eNkantolo yeMantshi yaseBlue Downs kulandela izinsolo zokudlwengula esiteshini samaphoyisa eMfuleni. Umsolwa, owayesebenza njengonogada ngaleso sikhathi, kuthiwa washaya isiboshwa wesifazane, eveza ukukhathazeka okukhulu ngokuphepha kwabantu ababoshwe ngamaphoyisa.
Lesi sigameko esidabukisayo senzeka ngenxa yokwanda kokungaziphathi kahle kwamaphoyisa eNingizimu Afrika, lapho ukwethenjwa komphakathi kwabomthetho kuye kwaqedwa kakhulu. Izibalo zakamuva zenza isithombe esingesihle, njengoba u-61% wezakhamuzi ukholelwa ukuthi amaphoyisa “amaningi” noma “wonke” abandakanyeka ezenzweni zenkohlakalo. Izwe liphinde libhekane namazinga aphezulu ngendlela eshaqisayo amacala ocansi, njengoba kubikwe amacala alinganiselwa ku-53,500 ngonyaka wezimali ka-2022/2023, okungu-80% awo okungamacala okudlwengula.
Isigameko esenzeke esiteshini samaphoyisa saseMfuleni sigcizelela ukungeneli emigomeni ekhona kanye nezindlela zokuphepha kweziboshwa ezivalelwe amaphoyisa aseNingizimu Afrika. Lezi zikhungo, ezihloselwe ukuhlala isikhathi esifushane, ngokuvamile zihlushwa ukuminyana, ukukhanya okungekho emthethweni, nokungangeni komoya okwanele. Okubaluleke nakakhulu, abanazo izici zokuphepha ezibalulekile ezifana nezimo eziphuthumayo, ezishiya iziboshwa zisengozini futhi zithembele ekumemezeni usizo ezimeni eziphuthumayo.
Umthelela wezigameko ezinjalo ekuthembekeni komphakathi mkhulu kakhulu. Cishe ingxenye eyodwa kwezintathu kuphela yabantu baseNingizimu Afrika ezwakalisa ukuthembela emaphoyiseni, kanti iphesenti lalabo abangawethembi nhlobo amaphoyisa likhula kakhulu ngokuhamba kweminyaka. Lokhu kuntuleka kokwethembana kuphathelene ikakhulukazi namacala okuhlukunyezwa ngokocansi, lapho abahlukunyezwayo bengase banqikaze ukubika ubugebengu ngenxa yokwesaba ukuhlukunyezwa okwengeziwe noma ukungenzi lutho kwamaphoyisa.
Ekuphenduleni udaba oludlangile lokunukubezwa ngokocansi, iNingizimu Afrika isungule izinsiza ezahlukene zokweseka izisulu. Lezi zihlanganisa i-Thuthuzela Care Centres, ehlinzeka ngosizo oluphelele lwezokwelapha, ukwelulekwa, nomthetho, kanye nezinhlangano ezifana neRape Crisis kanye ne-POWA, ezinikeza ukwelulekwa nokusekelwa mahhala. Nokho, ukusebenza kahle kwalezi zinsizakalo kubukela phansi yizona kanye izikhungo ezihloselwe ukuvikela izakhamuzi.
0 Comments